N.P.W.T (Vakum) Tedavisi

VAKUM TEDAVİSİ Bu yöntem yara iyileşmesi tedavisinde, zor yaralarda, geç iyileşen ve tekrarlayan yaralarda, iyileşmeye yardımcı olan bir tedavi yöntemidir. Vakum tedavisi ile yara üzerine belli bir negatif basınç uygulanarak yara iyileşmesi hızlandırılır. Özellikle kan akımı sınırlı kronik ya da travmatik yaralarda lokal kan akımını yaklaşık 4 kat arttırarak hem granülasyon dokusu gelişimine olumlu etki yapmakta hem de bu etki ile birlikte bakteri sayısını azaltırken yara iyileşme dokusunu yani “granülasyon dokusu” gelişimini hızlandırmaktadır. Ayrıca mekanik stres ile sistemin yarattığı yaranın merkeze doğru (sentripedal) çekilmesi ile de yara kontraksiyonu ve yara boyutlarında anlamlı küçülme elde edilmektedir.

Ayrıca özellikle subakut yaraların önemli problemi olan ödem ve sistemin vakum etkisiyle ödem sıvısını azaltması sonucu bu ödemin yarattığı zararlı etkiler oldukça minimuma indirgenmektedir.

Kimler bu yöntemin kullanımına uygundur: Sürekli negatif basınç uygulaması yara üzerine olumlu etki göstermektedir. Negatif basınç uygulaması ile yara bakımı özellikle kronik, problemli ve zor iyileşen yaralarda ümit vaat etmektedir. Vakum sisteminin etkileri değerlendirilirken unutulmaması gereken önemli bir nokta sistemin etkili olabilmesi için kan akımı olan yani yaşayan dokulara uygulanması gerektiğidir. Bugüne kadar geliştirilmiş hiçbir sistemin yapamadığı ve büyük olasılıkla da yapamayacağı gibi ölü dokuyu canlandırması mümkün değildir. Bu nedenle uygun olarak nekrotik dokuları debride edilmiş yaralar üzerine ve yara konusunda eğitimli ve tecrübeli insanlar gözetiminde yapılması gerektiği açıktır. Yara iyileşmesi normal seyreden yaralarda uygulanması iyileşmeyi hızlandırırken kesinlikle gereklidir diyemeyiz, ancak geç iyileşen ve müzminleşmiş yaralarda yukarıdaki şartlar oluştuğunda kullanılmaya başlanır. alternatif seçenekler Günde iki kez tekrarlanan ıslak ve kuru yara pansumanları açık yarada en sık başvurulan yöntemdir.

Bir başka yardımcı tedavi yöntemi olan Hiperbarik oksijen tedavileri oksijenlenmenin kısıtlı olduğu olgularda iyi sonuçlar vermektedir. Ayrıca piyasada mevcut olan değişik firmalara ait hazır yara pansuman materyalleri de doğru zamanda ve yerde kullanıldığında yara iyileşmesine katkısı olmaktadır. ameliyat öncesi hazırlıklar ve değerlendirme Vakum sisteminin etkileri değerlendirilirken unutulmaması gereken önemli bir nokta sistemin etkili olabilmesi için kan akımı olan yani yaşayan dokulara uygulanması gerektiğidir. Bugüne kadar geliştirilmiş hiçbir sistemin yapamadığı ve büyük olasılıkla da yapamayacağı gibi ölü dokuyu canlandırması mümkün değildir. Bu nedenle uygun olarak nekrotik dokuları debride edilmiş yaralar üzerine ve yara konusunda eğitimli ve tecrübeli insanlar gözetiminde yapılması gerektiği açıktır.
Deneysel olarak gösterilen ve klinik çalışmalarla desteklenen yara iyileşmesi üzerine olumlu etkilerinin yanı sıra pansuman sayısında azalma sağlaması iki yönden önem taşımaktadır: Sağlık personelinin iş yükünün azalması, Hastaların özellikle pediyatrik yaş grubunda pansumana bağlı anksiyetesini ve analjezi ve/veya anestezi ihtiyacını azaltması. Negatif basınç uygulaması ile yara bakımı özellikle kronik, problemli ve zor iyilşen yaralarda ümit vaad etmektedir.

NPWT (Negative Pressure Wound Therapy), yara bakımı için kullanılan bir tıbbi tedavi yöntemidir. Bu yöntem, basınçlı bir vakum sistemi kullanarak yaraların iyileşmesini teşvik eder. NPWT, çeşitli yara tiplerinin tedavisinde etkili olabilir, özellikle cerrahi sonrası yara iyileşmesi, basınç yaraları, yanıklar ve diğer cilt yaralanmaları gibi durumlarda kullanılır. İşte NPWT'nin temel prensipleri ve nasıl çalıştığı:

1. Basınçlı Vakum Sistemi: NPWT, yaranın üzerine yerleştirilen bir örtü ile kaplı olan basınçlı bir vakum sistemi kullanır. Bu sistem, yara yüzeyini örter ve bir vakum oluşturarak yara bölgesinden sıvıları çeker.

2. Vakum Etkisi: Vakum, yara yüzeyinden sıvıları (kan, lenf, yara salgıları) çekerek yaranın çevresindeki baskıyı azaltır. Bu, dolaşımı artırır ve doku iyileşmesini teşvik eder. Ayrıca, yara etrafındaki şişliği azaltabilir.

3. Yara Temizliği ve Yara Doku Düzeltme: NPWT, yara yüzeyini temizler ve ölü dokuları çıkarır. Ayrıca, iyileşmeyi teşvik etmek için yara yüzeyindeki cildi hafifçe gerer.

4. Vakum Kontrolü: NPWT cihazı, vakum seviyelerini ve diğer ayarları kontrol etmek için bir kontrol paneline sahiptir. Bu sayede tedavi kişiselleştirilebilir ve yaranın durumuna uygun bir şekilde ayarlanabilir.

NPWT'nin avantajları şunlar olabilir:

- Dolaşımı artırarak doku iyileşmesini hızlandırır.
- Yara temizliği ve ölü dokuların çıkarılması sağlar.
- Yara yüzeyini steril ve nemli tutar.
- Enfeksiyon riskini azaltabilir.
- Yara iyileşmesini takip etmek ve optimize etmek için kontrol edilebilir.

Ancak NPWT, profesyonel bir sağlık uzmanı tarafından uygulanmalıdır ve yara türüne ve durumuna göre kullanılmalıdır. NPWT, bazı hastalarda uygun olmayabilir ve doktorun önerdiği başka bir tedavi yöntemi gerekebilir. Bu nedenle, yara bakımı ve tedavisi, bir sağlık profesyoneli tarafından yönlendirilmelidir.